Oorzaken

Polyneuropathie kan zich voordoen op elke leeftijd. Er zijn talrijke oorzaken voor polyneuropathie, gaande van erfelijke ziektes, opgelopen ziektes, infecties, vergiftiging tot ondervoeding.

Diabetes en alcoholisme zijn tegenwoordig in Europa veruit de hoofdoorzaken van polyneuropathie. Polyneuropathie kan worden veroorzaakt door bv. milieuschadelijke stoffen (pesticide, kwik, lood). Ondervoeding of verkeerde voeding kan polyneuropathie tot gevolg hebben. Talrijke medicijnen (chemotherapeutica, hypnotica, antireumatica, antidiarrhoica, cytostaticum) kunnen ook polyneuropathie uitlokken.

Symptomen

Neuropathische pijnen kunnen zich over heel het lichaam voordoen: vaak in benen en voeten, maar ook in armen en handen. De pijn is meestal brandend en stekend. De pijnlijke zones voelen verdoofd en kriebelig aan. Andere klachten zijn gevoelsstoornissen en anomalieën van de spierreflexen, maar ook verlammingsverschijnselen in de pijnlijke zones. Vaak leidt dit tot spierkramp en een verkeerde positie van de voet.

Bij polyneuropathie zijn aanrakingen haast onverdraaglijk en kunnen de slaap en rustfasen aanzienlijk verstoord worden. Permanente beweging is nodig om de pijn te stabiliseren zodat rust nauwelijks mogelijk is.

Het perifere zenuwstelsel

Neuropathie

Het perifere zenuwstelsel (PZS) omvat de onderdelen van het zenuwstel die rond de hersenen en ruggenmerg liggen. De hersenen en het ruggenmerg vormen het centrale zenuwstelsel (CZS). De taak van het perifere zenuwstelsel bestaat erin de opgenomen informatie (prikkels) via zenuwbanen naar het CZS te leiden. Omgekeerd bereiken signalen uitgaande van het CZS via het PZS hun bestemming, bijvoorbeeld de spieren. Andere taken van het PZS zijn het sturen van de inwendige organen, bewegen en het waarnemen van onder meer pijn of temperatuur.

Diagnose van een polyneuropathie

Om bij polyneuropathie tot een eenduidige diagnose te komen, is het van belang de ziektegeschiedenis van de patiënt te kennen. Dit gebeurt via de volgende vragen:

• Komen er neurologische ziektes voor in de familie?
• Is er sprake van diabetes mellitus?
• Is alcoholisme de oorzaak?
• Worden er bepaalde medicijnen ingenomen?
• • Van welke infectieziektes was er reeds sprake?

Daarna controleert de arts via neurologisch onderzoek de sensibiliteit van de zenuwen, de spierkracht en de reflexen.

Een mogelijke hulp tot diagnose is het elektromyogram, dat de activiteit van bepaalde spiergroepen controleert. Er kan ook een elektroneurografie uitgevoerd worden om de zenuwactiviteit te testen. En ten slotte wordt een elektrodiagram genomen en de bloeddruk gemeten.

• Pijnbehandeling

  Om de acute pijn tijdelijk te verzachten, kunnen pijnstillers zoals antireumatica worden ingenomen. Ze verzachten de vaak hevige pijn, maar in onvoldoende mate. Middelen op voorschrift, de zogenaamde opioïden op basis van morfine, hebben meer effect. Werkzame stoffen die ook gebruikt worden bij andere neurotherapieën, kunnen ook van nut zijn bij de behandeling van polyneuropathie. Naast preparaten voor epilepsiebehandeling, kunnen ook antidepressiva worden gebruikt. Preparaten met de werkzame stof alfaliponzuur worden vooral gebruikt bij diabetische polyneuropathie. Deze behandeling moet de pijn verzachten en bepaalde gevoelswaarden verbeteren.

• Fysiotherapie

  Naast medicinale maatregelen wordt ook fysiotherapie gegeven, meer bepaald bewegingsoefeningen. Veel patiënten geven aan dat hun klachten afnemen dankzij koudwater- of Kneipp-behandelingen.

• Levensstijl

  Los van de oorzaken moet alles worden vermeden wat een schadelijke invloed op de zenuwen kan hebben. Ook een goede doorbloeding van de betroffen ledematen is noodzakelijk. Roken en alcohol zijn absoluut uit den boze.