Trillingen, Andullatie en VUB-leerstoel

Trillingen, Andullatie en VUB-Leerstoel ‘Andullation Care Research’

Dankwoord

Bij het schrijven van deze blog gaat mijn oprechte dank naar Professor Emeritus dr. Pierre Lievens van de Vrije Universiteit Brussel voor zijn zeer gewaardeerde wijsheid en academische kennis.

Wat zijn mechanische trillingen (= vibraties)?

Stel, u werpt een steen in het water. Het wateroppervlak waarop zich bv. een drijvende champagnekurk bevindt, wordt vervormd. Deze vervorming plant zich verder als een watergolf en doet het drijvend voorwerp ter plaatse op- en neertrillen. Er bestaat dus een overdracht van (kinetische) energie tussen de golf en het drijvende voorwerp. Zo niet zou het kurk niet kunnen op- en neerbewegen. Onder een golf verstaat men dus een vervorming die zich voortplant. Een trilling of vibratie is dan de op- en neergaande beweging van een vast punt op deze golf. De kenmerken van de Andullatietrillingen worden voorgesteld op figuur 1.

Andullatiegolven

Fig. 1. De opeenvolgende Andullatietrillingen vormen een sinusoïdale golf. Per seconde treden er 20 à 45 trillingen op (20-45 Hz). De amplitude (rood pijltje) bedraagt 5 à 7 mm. Het unieke en ingenieuze van de Andullatietoestellen is dat de motoren een frequentie- en amplitudemodulatie verzekeren volgens een niet vooraf bepaald schema, waardoor gewenning vermeden wordt. Men noemt dit fenomeen stochastische modulatie (zie volgende blogs).

Trillingen worden ervaren in zittende, staande en liggende positie

Men ervaart een volledige lichaamsvibratie wanneer het lichaam steunt op een oppervlak dat mechanische trillingen opwekt. Principieel bestaan er dan drie mogelijkheden: zittend op een trillend zitje, rechtstaand op een trillend platform of liggend op de andullerende matras (5). Maar trillingen die men lokaal ervaart, zoals tijdens gebruik van een pneumatische trilboor, kunnen ook ergens anders in het lichaam ervaren worden (6).

Er zijn geen neveneffecten bekend wanneer zieken liggend vervoerd worden

De vibraties waaraan het lichaam dagelijks kan onderworpen worden, variëren tussen 0,5 en 100 Hz. Opvallend is dat vooral bij trillingsfrequenties tussen 0,5 en 20 Hz enerzijds en tussen 50 en 100 Hz anderzijds neveneffecten vermeld worden (2, 7). Het onbehagen bij dit soort trillingen is ook veel intenser in zittende en staande houding (5). Voor zover ze toch zouden voorkomen, zijn de gerapporteerde ongemakken bij volledige lichaamsvibraties in liggende houding minimaal (2, 7). Nog nooit heeft iemand bezwaren geuit om een zwaar gekwetste patiënt liggend te vervoeren terwijl deze de mechanische trillingen moet ondergaan veroorzaakt door een ziekenwagen of helikopter. Als ‘assistent flying doctor’ in Australië ervoer ik destijds de meeste ruglasten in zittende houding!

Onderzoek in verband met de verschillende soorten trillingen

Artsen en fysiotherapeuten schrijven sinds begin vorige eeuw vaak onderzoeken en therapieën voor gebaseerd op golven. Daarom is doorgedreven wetenschappelijk onderzoek essentieel om de veiligheid, werking en impact van alle soorten vibraties op het menselijk lichaam na te gaan zoals bv. mechanische Andullatietrillingen, elektrische stromen en elektromagnetische lichtgolven. In Europa gebeurt dit intense onderzoek vooral in het ‘Human Factors Research Unit, Institute of Sound and Vibration Research, University of Southampton’ in Engeland (8). Inmiddels hebben persoonlijke ervaringen en talrijke discussies met deskundigen wereldwijd mijn inzicht bevorderd in de basisleerstof over trillingen die ik destijds gedoceerd kreeg tijdens m’n cursussen medische fysica en fysische geneeskunde.

Geneeskundige onderzoeken zonder golftechnologie? Onmogelijk!

Wat zouden radiologen in beeld brengen zonder röntgenstralen? Wat zou een neuroloog uitvoeren zonder medische stemvork? Bij magnetische resonantieonderzoeken (MRI) wordt gebruik gemaakt van radiogolven om waterstofatoomkernen op te hitsen. Hersenen worden onderzocht met magnetische golven (9). Binnenkort slagen nog sterkere magneten er zelfs in om biomoleculen in beeld te brengen (10). Inmiddels registreren laserstralen reeds de vibrerende bewegingen in deze moleculen (11). Neurowetenschappers van het Massachusetts Institute of Technology in Cambridge, USA onderzoeken hoe elektrische stromen met een trillingsfrequentie van 40 Hz hersengolven kunnen moduleren ter behandeling van Alzheimerklachten (12). Eveneens in Massachusetts, maar dan in het ‘Feinstein Institute for Medical Research’, onderzoekt men de mogelijkheid om pijn van inflammatoire en auto-immune aard via elektrische stimulatie te helpen onderdrukken (13). Wellicht leiden deze laatste onderzoeken tot de ontwikkeling van een bioelektrische geneeskunde die efficiënte behandelingen zonder nevenwerkingen zou kunnen aanbieden. Wait and see!

Geneeskundige therapieën zonder golftechnologie? Onmogelijk!

Oogchirurgen behandelen ogen met lasergolven. Sinds kort gebruikt men bij borstkanker ‘low level lasertherapie’ (14). Zwangerschappen worden nauwkeurig opgevolgd met ultrasoundgolven (US). Ultravioletgolven (UV) en infraroodgolven (IR) maken deel uit van het arsenaal van huidspecialisten. Wereldwijd worden in revalidatiecentra verlamde personen op golvende slaapmatrassen gelegd ter preventie van doorligwonden. Hun spieren houdt men in conditie met volledige lichaamsvibraties (15). Ook atleten kunnen hun spieren versterken met elektrische stromen. Op intensieve zorgen gebruikt men tal van ondulerende instrumenten om de longfunctie en bloedcirculatie op peil te houden, bloedklonters en longembolieën te voorkomen. Eveneens om bloedvatstoornissen te vermijden, worden tijdens langdurige heelkundige ingrepen, in hoezen over de onderste ledematen golvende drukverdelende bewegingen geproduceerd. Tijdens nierdialyses worden vibraties toegepast. Veel diabetici kunnen de bloedcirculatie in hun voeten stimuleren door ze op trillende platformen te laten bibberen. Delicate onderbeenbreuken kunnen met elektrische stroom behandeld worden (16).

Het kenmerk van biofysische technieken bij de mens

Bij alle vernoemde biofysische technieken past men externe middelen (= golven) toe om binnen in het lichaam reacties op te wekken (= biologische reacties). Het menselijk lichaam is trouwens een elektrisch geleidend systeem dat samengesteld is uit talrijke elektrische entiteiten en mechanismen (zie volgende blogs) (17, 18). Hoe denkt u dat krachtige stroomstoten van een externe hartdefibrillator het elektrisch hartritme kunnen herstellen? Toch raad ik u niet aan uw vinger in een stopcontact te steken. Met biofysische technieken worden dus lichaamseigen processen aangewakkerd of gestimuleerd. Maar zoals u kan vermoeden, kunnen de effecten van de vernoemde technologieën op verschillende organen na verloop van tijd sterk verschillen. Daarenboven zijn ze geenszins dezelfde bij iedere persoon (1).

In laboratoria onderzoekt men de veiligheid van trillingsfrequenties

Vorsers pogen via de wetenschappelijke methode te achterhalen waarom verschillende trillingsfrequenties bepaalde effecten veroorzaken. Maar veel omstandigheden waarbij mensen in het dagelijkse leven aan vibraties blootgesteld staan, kunnen niet altijd nagebootst worden. In laboratoria kan dus niet ieder type vibratie op een doorsnee mens getest worden. Soms wordt dan verwezen naar geheime documenten waarin vermeld wordt dat militairen of piloten toch onderworpen werden aan bijvoorbeeld intense verticale trillingen (19, 20, 21). Zo was er in 1958 een zekere heer White die zichzelf aan een experiment met verticale vibraties van 10-20 Hz onderwierp (22). Door de vele opgelopen lichamelijke neveneffecten vermoed ik dat hij zich dit experiment nog lange tijd is blijven herinneren.
De meeste gekende gegevens berusten dan op experimenten met proefdieren (23, 24). Zo werd ook in een bachelorthesis aan de Universiteit van Wageningen op paarden aangetoond hoe Andullatietrillingen stresswerend en relaxerend werken (25).

Mechanische trillingen veroorzaken een brede waaier aan effecten

Het weze van meet af aan duidelijk: geen enkele trilling zal ooit de oorzaak van ziekte kunnen genezen. Maar bijna iedereen die een pijnlijke ziekte heeft en regelmatig de Andullatietechnologie aanwendt, stelt het gewoon bij zichzelf vast: pijn neemt af, je slaapt beter, je voelt je beter en relaxter.
Volledige lichaamsvibraties kunnen een brede waaier aan effecten veroorzaken op het skelet, spierweefsel, ademhalingsstelsel, het cardiovasculair, endocrinologisch en metabool stelsel (23). Mijns inziens is er geen twijfel mogelijk dat er grote verschillen qua effecten vastgesteld en gemeten worden wanneer iemand onderworpen wordt aan de verschillende types vibraties die ervaren worden op een boot, hovercraft, in onderzeeërs, tijdens zwemmen of duiken, in luxewagens, vrachtwagen, forklift, hijskraan, tank, tractor, bus, fiets, moto, helikopter, vliegtuig of straaljager, in en naast een trein of tram, in huizen en liften of op roltrappen (26).

Langdurige blootstelling aan onveilige trillingen kan gevaarlijk zijn.

Veel soorten trillingen met fysische kenmerken (= vorm, frequentie en amplitude) die compleet verschillend zijn van Andullatietrillingen (Fig. 1), kunnen ongemakken veroorzaken. Lichaamsletsels worden slechts beschreven bij diegenen die beroepsmatig chronisch of langdurig blootgesteld worden aan dergelijke onveilige vibraties (7, 23, 26, 27, 28, 29, 30, 31). Denk maar aan het gebruik van pneumatische of elektrische drilboren tijdens wegenbouwwerken. Indien u zich hiervoor speciaal interesseert, lees dan vooral de tekst - en niet alleen de titel - van de onderzoekers Cardinale en Pope (32).
Maar niet iedereen ervaart deze trillingen op dezelfde wijze. De verschillende lichaamseigen karakteristieken zijn eveneens belangrijk. Omdat geslacht, leeftijd, lichaamsmassa, gestalte, fysische conditie, ervaringen, verwachtingen en persoonlijkheid bij iedereen sterk verschillen, zullen de effecten ook bij iedereen uiteenlopen (5, 7). Gelukkig variëren de karakteristieken van volledige lichaamsvibraties toegediend via dergelijke professionele activiteiten compleet van vibraties bij geneeskundige toepassingen (33).

Sinds 1934 zijn nog geen gevaarlijke neveneffecten beschreven tijdens kortstondige blootstelling aan sinusoïdale trillingen

Sinds 1934 werden slechts af en toe minimale en snel voorbijgaande ongemakken geregistreerd of beschreven wanneer het lichaam gedurende korte periodes (ca. 30 minuten) werd blootgesteld aan sinusoïdale trillingen (34). Bij mijn weten zijn er daarenboven geen gevaarlijke neveneffecten bekend wanneer de frequenties en amplitudes van dit type trillingen binnen de internationaal gekende en veilige grenzen constant op een willekeurige manier veranderen (= stochastische modulatie).
De positieve effecten van kortstondige en ‘goedaardige’ mechanische vibraties op het menselijke lichaam werden reeds uitgebreid en in detail beschreven. Men kent de positieve effecten op de spierkracht (4, 32, 35, 36, 37, 38, 39, 40), ter behandeling van lage rugpijn (32, 41) en ter preventie van osteoporose (4, 24, 32, 33). Ook Belgisch onderzoekers onderzochten de gunstige invloeden van bepaalde vibraties op het menselijk organisme (36, 37, 38, 39, 42, 43, 44, 45, 46, 47).

Andullatietrillingen zijn veilig

Het woord Andullatie is afgeleid van het Franse ‘onduler’, wat ‘golven’, ‘een golfbeweging maken’ betekent. We definiëren Andullatietherapie dan als een niet-invasieve biofysische golftherapie die in liggende positie wordt toegepast. De therapeutische effecten berusten niet alleen op een repetitieve kortstondige blootstelling (15 à 30 min) aan sinusoïdale mechanische golven met een lage frequentie (Fig. 1). Er is het bijkomend effect van het infrarood licht (Fig. 2). En wat de Andullatietrillingen bovendien ook duidelijk van alle andere vormen van vibraties onderscheidt, is de unieke amplitude- en frequentiemodulatie volgens een niet-vooraf bepaald schema. Concreet betekent dit dat de verschillende Andullatiemotoren de trillingsamplitudes en -frequenties constant binnen de veilige grenzen en niet volgens een vooraf bepaald schema in tijd en ruimte wijzigen. Deze stochastische modulatie is essentieel om gewenning tegen te gaan teneinde een veel grotere efficiëntie te bereiken. Deze ingenieuze technologie zorgt er mede voor dat de pijnverlichtende effecten veel doeltreffender kunnen aangehouden worden (hierover meer in volgende blog). Mathematische analyse van de karakteristieken van Andullatietrillingen volgens de internationale richtlijnen toont aan dat deze internationaal geregistreerde trillingen veilig zijn (48, 49, 50, 51, 52).

Waarom een combinatie met infrarood licht?

De huid fungeert als een ‘venster’ voor licht. Dit betekent dat het rode en infrarode licht, beter dan elk ander licht, gemakkelijk doorheen de huid kan dringen (Fig. 2). Deze elektromagnetische lichtgolven zijn onzichtbaar, maar verhogen wel de trillingsfrequentie van moleculen. Dit verklaart tevens het feit dat ze een aangename huidwarmte produceren (53). Het toegepaste infrarode licht - met een korte en dus veilige golflengte A - zorgt voor een warmteproductie in de dieper gelegen structuren, wat ook zorgt voor een diepere doordringbaarheid van de Andullatievibraties doorheen de huid. Daardoor ook kunnen de effecten van Andullatietrillingen op het bindweefsel (= collageen) versterkt worden (hierover meer in volgende blogs).

Figuur2

Fig. 2. In tegenstelling tot groen en blauw licht, dringen rood en infrarood licht volledig doorheen alle huidlagen. Infrarood licht laat toe dat de Andullatietrillingen nog dieper in de weefsels kunnen doordringen, wat hun effect op het bindweefsel (= collageen) verhoogt.

Verrassende pijnstillende ervaringen bij de zij die als eerste Andullatie toepasten

Emeritus professor Pierre Lievens van de Vrije Universiteit te Brussel (54) voerde een analyse uit bij de eerste 7.623 patiënten met chronische pijnklachten (de oorzaken waren niet precies gekend!). Allen hadden gedurende één jaar regelmatig Andullatie toegepast. Uit de vragenlijsten kon opgemaakt worden dat 87,5 % veel minder pijnstillers nodig hadden. Bij 65 % onder hen verbeterde eveneens de nachtrust. De meesten gaven ook aan dat hun levenskwaliteit was toegenomen omdat ze ‘meer energie’ ervaarden, ‘actiever en relaxter’ waren, ‘minder zwelling in hun benen’ maar vooral ook ‘minder stress’ ervaarden.

Weten is meten en gissen is missen.

Persoonlijk, maar ook als geneesheer, heb ik het steeds moeilijk met mensen die op alles reageren vanuit vooraf geconcipieerde schema’s. Wellicht zijn ze er zich niet van bewust, maar hun discriminerende opvattingen belemmeren de vooruitgang. Door mijn praktische ervaring als chirurg, onderzoeker en lesgever bestrijd ik daarom de onwetendheid, ongefundeerde bedenksels, kritieken en stereotypen van excentrieke allesweters. Ik ben daarenboven de mening toegedaan dat hun verkeerde opvattingen niet het gevolg zijn van veel of weinig intelligentie. Echter, als ze onjuiste kennis verspreiden, dan is dat om hun ijdelheid te strelen.

Wetenschappelijke bevestiging van Andullatie-effecten

Weten dat andullatie werkt is één ding. Weten waarom andullatie werkt, is uiteraard een andere kwestie. De hogervernoemde subjectieve bevindingen waren het startshot voor ‘in vitro’ onderzoek bij dieren en ‘in vivo’ bij mensen. Om de kwalitatieve effecten van de innovatieve Andullatietechnologie wetenschappelijk te kunnen bevestigen moet men objectieve metingen uitvoeren volgens internationaal aanvaarde methodologische criteria. De experimenten moeten daarom volgens strikte ethische, medische, constructie- en procedurestandaarden uitgevoerd worden (55, 56, 57, 58). Doel is te onderzoeken hoe deze Andullatievibraties het comfort beïnvloeden, hoe ze interfereren met de dagelijkse activiteiten en wat hun effect is op de gezondheid (1, 59).

De prestigieuze Caplan-onderscheiding

De International Association for Andullation Therapy (60) coördineert het onderzoek naar de fysiologische effecten van stochastisch gemoduleerde andullatietrillingen op de bloedsomloop. De researchploeg van Prof. Em. Dr. Pierre Lievens van de Vrije Universiteit te Brussel kon experimenteel aantonen - weliswaar via dierexperimenten - dat deze trillingen doeltreffender waren dan manuele massage om de lymfe- en veneuze circulatie te bevorderen. Op het Internationaal Congres van de ‘European Society for Lymphology’ te Mulhouse in 2016 ontving het team hiervoor de prestigieuze ‘Isidoro Caplan’ prijs (61, 62, 63).

Andullatie en het onderzoek naar preventie en behandeling van lymfoedeem

Medewerkers onder leiding van professor Lievens verrichten sinds decennia onderzoek naar de gevolgen van borstoperatie bij borstkanker. Eén van de grootste problemen die zich hierbij voordoet is de ‘dikke arm’. Het zgn. lymfoedeem is niet alleen een esthetisch probleem, maar veroorzaakt bovendien veel pijn, tintelingen, gevoelsverlies. De Caplan-onderscheiding stimuleerde de interesse voor verder onderzoek van stochastisch gemoduleerde sinusoïdale trillingen op het lymfoedeem. Tot dusver verklaarden de bevindingen niet alleen de reeds vroeger vastgestelde positieve effecten op het bloedvaatstelsel na kortstondige blootstelling van het volledige lichaam aan trillingen (64, 65). Ze leggen ook de compleet onverwachte maar uiterst positieve invloed uit van Andullatietrillingen op de bloedcirculatie bij professionele diepzeeduikers (66, 67, 68).

Andullatie stimuleert de lichaamseigen regulerende mechanismen

Het pijnverlichtend effect van Andullatietrillingen berust op de theoretische grondslagen die reeds lang gekend zijn. Daarenboven is het piëzo-electrische fenomeen het kernmechanisme van de Andullatietechnologie. Reeds in 1880 ontdekten Pierre en Jacques Curie dat mechanische druk kan omgezet worden in elektrische microstroompjes. In volgende blogs worden de fysiologische grondslagen voor beide mechanismen in detail uitgelegd.

‘Andullation Care Research’ Leerstoel voor Prof. Nele Adriaenssens van de VUB

De huidige theoretische kennis rond Andullatie en de reeds aangetoonde resultaten zijn dermate belovend dat men van oordeel was dat het wetenschappelijk onderzoek rond deze trillingen naar andere therapeutische aspecten in de klinische praktijk moest doorgetrokken worden. Om die reden werd aan professor dr. Nele Adriaenssens van de Vrije Universiteit te Brussel (69) in 2019 de leerstoel ‘Andullation Care Research’ aangereikt teneinde de effecten van Andullatievibraties na te gaan op het comfort van borstkankerpatiënten die radiotherapie ondergingen. Haar academisch onderzoeksteam zal ook nagaan hoe de andullerende vibratietechniek preventie en behandeling van lymfe- en vasculaire oedemen kan bevorderen en welke invloed ze heeft op de stress en slaapstoornissen tijdens oncologische revalidatie (70). Het team beschikt over de volledige vrijheid onafhankelijk zowel negatieve, neutrale als positieve resultaten te publiceren.

In volgende blogs worden de gekende werkingsmechanismen van de Andullatietrillingen uitgelegd.

Gratis E-boek “Oefeningen om chronische pijn te verlichten” downloaden

73% van de chronische pijnpatiënten zijn niet in staat dingen te doen die voor gezonde mensen normaal zijn: stappen, fietsen, met je kinderen spelen, etc. Naast medische behandelingen kan ook lichaamsbeweging heel nuttig zijn om je mobiliteit te bewaren of verbeteren. Dit e-boek wil je vertrouwd maken met enkele eenvoudige lichaamsoefeningen die je pijn kunnen verminderen.

GRATIS DOWNLOADEN

Referenties

1. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Chapter 1: Vibration and human responses’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003:1-25
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
2. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Chapter 11: Methods for measuring and evaluating whole-body vibration exposures’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003:453-483
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
3. Walker JS, ‘Physics. Fourth Edition. Chapter 14: Waves and sound’,
San Francisco, Pearson Addison-Wesley, 2010:452
4. Rauch F, Sievanen H, Boonen S Cardiale M et al., ‘Reporting whole-body vibration intervention studies. Recommendations of the International Society of Musculoskeletal and Neuronal Interactions.
J Musculoskelet Neuronal Interact, 2010, 10:193
5. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Chapter 2: An introduction to whole-body vibration’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003:27-42
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
6. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Chapters 13 till 19: hand-transmitted vibrations’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003:531-718
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
7. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Chapter 3: Vibration discomfort’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003:43-123
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
8. Griffin MJ, Human Factors Research Unit, Institute of Sound and Vibration Research,
The University of Southampton, U.K.
https://www.southampton.ac.uk/engineering/about/staff/mjg4
9. Koch C, 'How to make a consciousness meter. Zapping the brain with magnetic pulses’,
Scientific American, October 2017, 317:28 // doi: 10.1038/scientificamerican1117-28
10. Cho A, ‘Clever math enables MRI to map biomolecules’
Science, 2019, 363:1263
11. Lee J, Crampton KT, Tallarida N et al., ‘Visualizing vibrational normal modes of a single molecule with anatomically confined light’
Nature, 2019, 568:78
12. Thomson H, ‘Wave therapy. How flashing lights, pink noise or other non-invasive approaches tot taming brainwaves might one day turn into treatment for neurodegenerative disease’,
Nature, 2018, 555:20
13. Tracey KJ, ‘Shock medicine. Stimulation of the nervous system could replace drugs for inflammatory and autoimmune conditions’,
Scientific American, March 2015:22
14. Mebis J, ‘Low level lasertherapie bij borstkanker’,
www.levenmetkanker.be – september 2018
15. Tihanyi T, ‘Intra- and intermuscular control of hemiplegic patients and its alteration due to vibration exposure’,
Thesis, Semmelweis University, Budapest 2008
16. de Haas WG, Watson J, Morrison DM, ‘Non-invasive treatment of ununited fractures of the tibia using electrical stimulation’,
J Bone Joint Surg, 1980, 62B:465
17. Walker JS, ‘Physics. Fourth Edition. Chapter 19: Electric charges, forces and fields’,
San Francisco, Pearson Addison-Wesley, 2010:652
18. Walker JS, ‘Physics. Fourth Edition. Chapter 20: Electric potential and electric potential energy’,’,
San Francisco, Pearson Addison-Wesley, 2010:690
19. Magib EB, Coermann RR, Ziegenruecker GH, ‘ Human tolerance to whole body sinusoidal vibration. Short-time, one-minute and three-minute studies’,
Aerosp Med, 1960, 31:915
20. Mandel MJ, Lowry RD, ‘One-minute tolerance to vertical sinusoidal vibration in the sitting position’,
1962, https://apps.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/292704.pdf
21. Griffin MJ, Whitham EM, ‘Individual variability and its effect on subjective and biodynamic response to whole-body vibration’,
J Sound and Vibration, 1978, 58:239
22. Roman J, ‘Effects of severe whole body vibration on mice and methods of protection from vibration injury’,
Aero Medical Laboratory, 1958 (April), WADC Technical Report 58-107
23. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Chapter 5: Whole-body vibration and health’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003:171-220
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
24. Prisby RD, Lafage-Proust MH, Malaval L et al., ‘Effects of whole body vibration on the skeleton and other organ systems in man and animal models. What we know and what we need to know’,
Ageing Ere Rev, 2008, 7:319
25. Ehlen Saskia, ‘The effect of infrared-vibration therapy on the equine muscle tone (24 horses). Bachelor thesis’,
Van Hall Larenstein, University of Applied Sciences, Wageningen, 2014
26. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Chapter 12: Examples of whole-body vibration exposures’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003: 485-530
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
27. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Chapter 8: Whole-body dynamics’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003: 333-385
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
28. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Appendix 5: Whole-body vibration and health. Field studies’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003: 485-530
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
29. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Appendix 10: Examples of bone and joint disorders in users of vibrating tools’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003: 781-786
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
30. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Appendix 11: Examples of muscle, nerve and other sensory anomalies in users of vibrating tools’, Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003: 787-792
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
31. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Appendix 12: Examples of subjective symptoms and clinical observations associated with the use of vibrating tools’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003: 793-798
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
32. Cardinale M, Pope MH, ‘The effects of whole body vibration on humans: dangerous or advantageous?’,
Acta Physiol Hungar, 2003, 90:195
33. de Zepetnek JO, Giangregorio LM, Craven BC, ‘Whole-body vibration as potential intervention for people with low bone mineral density and osteoporosis. A review’,
J Rehabil Res Rev, 2009, 46:529
34. Mester J, Kleinoder H, Yue Z, ‘Vibration training. Benefits and risks’,
J Biomechanics, 2006, 39:1056
35. Cardinale M, Bosco C, ‘The use of vibration as an exercise intervention’,
Exerc Sport Sci Rev, 2003, 31:3
36. Delecluse C, Roelants M, Verschueren S, ‘Strength increase after whole-body vibration compared with resistance training’,
Med Sci Sports Exerc, 2003, 35:1033
37. Roelants M, Delecluse C, Goris M et al., ‘Effects of 24 weeks of whole body vibration training on body composition and muscle strength in untrained females’,
Int J Sports Med, 2004, 25:1
38. Roelants M, Delecluse C, Verschueren SM, ‘Whole-body-vibration training increases knee-extension strength and speed of movement in older women’,
J Am Geriatr Soc, 2004, 52:901
39. Verschueren SM, Roelants M, Delecluse C et al., ‘Effect of 6-month whole body vibration training on hip density, muscle strength, and postural control in postmenopausal women. A randomized controlled pilot study’,
J Bone Miner Res, 2004, 19:352
40. Cardinale M, Wakeling J, ‘Whole body vibration exercise: Are vibrations good for you?’,
Br J Sports Med, 2005, 39:585
41. Rittweger J, Just K, Kautzsch K et al., ‘Treatment of chronic lower back pain with lumbar extension and whole-body vibration exercise. A randomized controlled trial’,
Spine, 2002, 27:1829
42. Leduc A , Lievens P, Dewald J, ‘The influence of multidirectional vibrations on wound healing and on regeneration of blood- and lymph vessels vessel’,
Lymphology, 1981, 14:179
43. Bautmans I, Van Hees E, Lemper JC et al., ‘The feasibility of whole body vibration in institutionalised elderly persons and its influence on muscle performance, balance and mobility. A randomised controlled trial’,
BMC Geriatr, 2005, 22:17
44. Bruyere O, Wuidart MA, Di Palma E et al., ‘Controlled whole body vibration to decrease fall risk and improve health-related quality of life of nursing home residents’,
Arch Phys Med Rehabil, 2005, 86:303
45. Bogaerts A, Delecluse C, Claessens AL et al., ‘Impact of whole-body vibration training versus fitness training on muscle strength and muscle mass in older men. A 1-year randomized controlled trial’,
J Gerontol A Biol Sci Med Sci, 2007, 62:630
46. Bogaerts AC, Delecluse C, Claessens AL et al., ‘Effects of whole body vibration training on cardiorespiratory fitness and muscle strength in older individuals. A 1-year randomised controlled trial’,
Age Ageing, 2009, 38:448
47. Van Erck A, Vanden Bossche L, Witvrouw E et al., ‘Effect of whole body vibration on intracompartmental pressure in the lower leg’,
J Orthop Sci, 2009, 14:618
48. British Standards Institution, ‘Measurement and evaluation of human exposure to whole-body vibration’,
1987, BS 6841
49. ISO (International Organization for Standardization), ‘Mechanical vibration and shock. Evaluation of human exposure to whole body vibration, Part I: general requirements’,
1997, ISO 2631-1
50. European Parliament and the Council of the European Union (2002), ‘Directive 2002/44/EC on the minimum health and safety requirements regarding the exposure of workers to the risks arising from physical agents (vibration)’,
Official J European Communities, OJ L177, 6.7.2002:13-19
51. Report ONO474.773.230, ‘HHP Massage Mattress. Characterization of accelerations’,
Custom8 NV, Ridderstraat 26, B-3000 Leuven, Belgium February 7, 2004 (integraal te lezen via www.iaat.eu/science)
52. Certificate 540891-541590-Z-18-085-P, ‘VM9100RM, examined and tested in accordance of Annex IV Directive 93/42/EEC
53. Walker JS, ‘Physics. Fourth Edition. Chapter 25: Electromagnetic waves’,
San Francisco, Pearson Addison-Wesley, 2010: 873
54. Persoonlijke communicatie vanwege Professor Emeritus Pierre Lievens, Professor aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB),
Department Rehabilitation Sciences, Co-Founder European Society of Lymphology
55. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Chapter 10: Whole-body vibration standards’
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003:415-451
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
56. Griffin MJ, ‘Handbook of human vibration. Appendix 4, National and International Standards’,
Elsevier Academic Press, 3rd edition, 2003:737-748
www.sciencedirect.com/science/book/9780123030405
57. ‘Guide to the safety aspects of human vibration experiments’,
British Standards Institution Draft for Development 23, 1973
58. ‘Guide to safety aspects of experiments in which people are exposed to mechanical vibration and shock’,
British Standards 7085, 1989
59. Fothergill LC, Griffin MJ, ‘The subjective magnitude of whole-body vibration’,
Ergonomics, 1977, 20:521
60. www.iaat.eu
61. Pastouret F, Cardozo L, Lievens P, ‘Effects of a short exposure to multidirectional vibrations (andullation®) on lymphatic system and skin microcirculation in mice’, Presented at the 42th ESL Congress, European Society of Lymphology, Mulhouse, France, May 13-14, 2016
62. Pastouret Frédéric, ‘Isidoro Caplan’s prize’,
42th European Society of Lymphology Congress’, 2016, Mulhouse, France
via www.iaat.eu/science
63. Pastouret F, Cardozo L, Lamote J, Buyl R, Lievens P, ‘Effects of multidirectional vibrations delivered in horizontal position (Andullation) on blood microcirculation in laboratory animals. A preliminary study’,
Med Sci Monit, 2016, 22:115
64. Lohman EB 3rd, Petrofsky JS, Maloney-Hinds C et al., ‘The effect of whole body vibration on lower extremity skin blood flow in normal subjects’,
Med Sci Monit, 2007, 13:CR71
65. Maloney-Hinds C, Petrofsky JS, Zimmerman G, ‘The effect of 30 Hz vs. 50 Hz passive vibration and duration of vibration on skin blood flow in the arm’,
Med Sci Monit, 2008, 14:CR112
66. Germonpré P, Pontier JM, Gempp E et al., ‘Pre-dive vibration effect on bubble formation after a 30-m dive requiring a decompression stop’,
Aviat Space Environ Med, 2009, 80:1044 (integraal te lezen via www.iaat.eu/science)
67. Balestra C, Theunissen S, Papadopoulou V et al., ‘Pre-dive whole-body vibration better reduces decompression-induced vascular gas emboli than oxygenation or a combination of both’,
Front Physiol, 2016, 7:586 (integraal te lezen via www.iaat.eu/science)
68. Ignarro LJ, Cirino G, Casini A et al., ‘Nitric oxide as a signaling molecule in the vascular system. An overview’,
J Cardiovsc Pharmacol, 1999, 34:879
69. https://www.vub.ac.be/people/nele-adriaenssens
70. www.vub.ac.be/foundation
* Guy Declerck, MD
. 1964, Grieks-Latijnse Humaniora
. 1978, Dokter in de Genees-,Heel-, en Verloskunde (KUL)
. 1983, Medische Specialist in de Orthopedie (KUL & Exeter, UK)
. 1988, Postgraduate Orthopedic Surgery (Plymouth & Liverpool, UK)
. 1989, Spinal Fellow in Adult Spinal Surgery (Perth, Australia)
. 1989, Research Fellow in Spinal Injuries & Rehabilitation (Perth, Australia)
. 1989, Neuromuscular Foundation of Western Australia Postgraduate Studentship
. 1992, Spinaal Orthopedisch Chirurg (Vlaanderen en buitenland)
. 1992, Medical Doctor National Belgian Judo Team
. 1993, European Spine Research Fellowship ‘Bionic Walking’ (Stoke-on-Trent, UK)
. 1994, Worldwide Encyclopaedia Invited Surgeon and SAFIR Spinal Travel Fellowship
. 2003, Rugchirurg-op-rust in Vlaanderen
. 2003-2006, Sabbatical
. 2007-2014, International Spinal Research, Spinal Scientific Advisory Consultant & Instructor
. 2007-now, Consultant Research & Development Innovative & Restorative Spinal Technologies
. 2007-now, Spinal Lecturing & Writing, Surgical Education (www.guy-declerck.com en www.hhp.be/nl/blog)
. 2012-now: President International Association Andullation Therapy (www.iaat.eu/Science)