Wat vermag de geneeskunde bij lage rugpijn?

Indeling

• Bestaat er één persoon die weet waarom hij lage rugpijn heeft?
• Wat wil de lagerugpijnpatiënt weten?
• Wat leerde ik als geneeskundestudent over lage rugpijn?
• Inzake lage rugpijn evolueert de geneeskundige kennis slechts traag
• Artsen en therapeuten weten dus nog bitter weinig
• De droom van zowel artsen als lagerugpijnpatiënten
• In welke gevallen worden er best foto’s genomen?
• Wat indien er op de foto’s niets ernstigs te zien is?
• Referenties

Bestaat er één persoon die weet waarom hij lage rugpijn heeft?

In het boek ‘Pijn. Je hoort nu bij mij’¹ bundelt Theo Verbeke de verhalen van 30 rugpatiënten. Ze beschrijven in eigen woorden hun miserie en lijdensweg ten gevolge van aanhoudende pijn in de lage rug. Opmerkelijk is dat niemand onder hen precies kan omschrijven waarvoor ze behandeld werden. Nog opmerkelijker is dat, wat de behandeling ook inhield, de lage rugpijn bij iedereen aanwezig blijft en bij velen zelfs toeneemt.

Wat wil de lagerugpijnpatiënt weten?

Vanzelfsprekend willen alle patiënten die aan lage rugpijn lijden weten wat er eigenlijk gaande is. Ze kunnen maar niet begrijpen waarom aanhoudende lage rugpijn hun ganse leven overhoop haalt, fysisch en emotioneel. Ze willen zekerheid dat er niets ernstigs aan de hand is. Allemaal willen ze pijnvrij worden en de meesten hopen hun vroegere manier van leven te kunnen hervatten².

Wat leerde ik als geneeskundestudent over lage rugpijn?

Dat de geneeskunde, behalve bij duidelijke tekenen van breuken, infecties, kankers, ontstekingen etc. helemaal niet weet waarom iemand lage rugpijn ontwikkelt! En dat men uiteindelijk ermee zal moeten leren leven. Veertig jaar later staat men blijkbaar nog even ver.

Inzake lage rugpijn evolueert de geneeskundige kennis slechts traag

Men leest vaak dat de geneeskunde sinds de jaren 1980 met rasse schreden vooruitgaat. Dat klopt, maar voor fundamenteel onderzoek naar de oorzaken van lage rugpijn bestaat er weinig interesse. Net zoals hoofdpijn en duizeligheid, blijft lage rugpijn slechts een klacht waarvan de oorzaak zeer moeilijk kan achterhaald worden. Daarom ook categoriseert men lage rugpijn in de groep van niet-overdraagbare en niet-lethale aandoeningen. Bij deze groep bestaat op heden nog steeds geen dringende nood aan massaal wetenschappelijk onderzoek.

Artsen en therapeuten weten dus nog bitter weinig

Het probleem vandaag - in 2017 - is dat artsen meestal geen precieze verklaring kunnen geven voor de meest voorkomende vorm van lage rugpijn (cf. Blog: ‘Lage rugpijn: oorzaak slechts in 15% à 20% van de gevallen met zekerheid te bepalen’). Dit blijkt trouwens op internationaal niveau³. Dankzij de hedendaagse scanners vindt men bij iedereen vroeg of laat wel een ‘bulging’ of ‘hernia’ of blijkt dat iedereen ‘artrose’ zal ontwikkelen. Maar omdat de meeste mensen helemaal geen last hiervan ondervinden, is het moeilijk te bewijzen dat deze fotografische bevindingen inderdaad de reden zijn van rugpijn. Er is dus veel meer nodig dan een gewone discusvernauwing, een uitpuiling, een osteofyt, een ‘scheef’ bekken of een beetje ‘kromme’ rug om lage rugpijn te doen ontstaan^4,5,6.

De droom van zowel artsen als lagerugpijnlijders

Zowel lagerugpijnpatiënten als artsen zijn, hoewel bovenstaande gegevens alom bekend zijn, nog steeds de mening toegedaan dat er best zo veel mogelijk fotomateriaal genomen wordt om de reden voor lage rugpijn te achterhalen. Bovendien blijven ze ervan overtuigd dat deze foto’s uiteindelijk de perfecte behandeling zullen opleveren^7,8. Het blijven droombeelden!

In welke gevallen worden best foto’s genomen?

Wanneer het rugklachtenpatroon een combinatie is van bv. nachtelijke pijn, onverklaarbaar gewichtsverlies en vermoeidheid, bleekheid, plotse gevoelloosheid en incontinentie, en soms aversie voor rood vlees, dan moet een verdacht letsel uitgesloten of bevestigd worden^9,10. Intensief onderzoek is dan uiteraard cruciaal. Voor infecties en abcessen, kankers, breuken, ontstekingen, lekkende aneurysmata, radiculaire pijnen en de verschillende types cauda equina-syndromen, etc. van de wervelzuil, bestaan er niet alleen effectieve maar zelfs efficiënte behandelingen.

Wat indien er op de foto’s niets ernstigs te zien is?

Bij iemand die uitsluitend lage rugpijn ervaart maar geen verontrustende klachten aangeeft, heeft het geen enkele zin met de huidige CAT’s en MRI’s herhaaldelijk foto’s te nemen. Op bijna 85 % van alle foto’s ziet men alleen maar verschillende fazen in de evolutie van de strikt normale verouderingsprocessen en hiervoor bestaan geen afdoende behandelingen (cf. Blog ‘Radiologie van de wervelzuil’). Misschien slaagt men er in de toekomst in om ‘pijn’ in beeld te brengen. Door de belangrijkste medische uitvinding van 2015 - de ‘Clarity Scan’ – is het mogelijk tijdens experimenten op muizen, cellen en moleculen in hun hersenen te zien11. Mocht men kunnen achterhalen welke cellen en moleculen ‘pijn’ doen ontstaan, dan zou men wellicht een interessante machine kunnen ontwikkelen om voor het eerst ‘pijn’ bij de mens in beeld te kunnen brengen. Veel abnormaliteiten in de organen van het menselijke lichaam veroorzaken niet de minste pijn.

In een volgende blog wil ik even verwijzen naar het fundamentele onderzoek naar lage rugpijn.

Referenties

¹ Verbeke Theo, ‘Pijn. Je hoort nu bij mij. Verhalen van rugpatiënten’,
Uitgeverij Groeninghe, 2011, ISBN 978 9461360 17 52
² Froud R, Patterson S, Eldridge S et al., ‘A systematic review and meta-synthesis of the impact of low back pain on people’s lives’,
BMC Musculoskeletal Disord, 2014, 15:50
³ Maher Ch, Underwood M, Buchbinder R, ‘Non-specific low back pain’,
Lancet, 2017, 389:736
⁴ Farfan HF, ‘Mechanical disorders of the low back’,
London, Henry Kimpton, 1973
⁵ Sambrook PN, MacGregor AJ, Spector TD, ‘Genetic influences on cervical and lumbar disc degeneration. A magnetic resonance imaging study in twins’,
Arthritis Rheum, 1999, 42:366
⁶ Brinjikji W, Luetmer PH, Comstock B et al., ‘Systematic literature review of imaging features of spinal degeneration in asymptomatic populations’,
Amer J Neuroradiol, 2015, 36:811
⁷ Buchbinder R, Staples M, Jolley D, ‘Doctors with a special interest in back pain have poorer knowledge about how to treat back pain’,
Spine, 2009, 34:1218
⁸ Jenkins HJ, Hancock MJ, Maher CG et al., ‘Understanding patient beliefs regarding the use of imaging in the management of low back pain’,
Eur J Pain, 2016, 20:573
⁹ Downie AS, Hancock MJ, Rzewuska M et al., ‘Trajectories of acute low back pain. A latent class growth analysis’,
Pain, 2016, 157:225
¹⁰ Underwood M, Buchbinder R, ‘Red flags for back pain’,
Brit Med J, 2013, 347:f7432
¹¹ Karl Deisseroth, ‘A look inside the brain. A new experimental approach at the interface of chemistry and biology lets scientists peer into the deepest reaches of the body’s master controller’,
Scientific American, October 2016:20