De wervelzuil veroudert en degenereert vrij vroeg tijdens een normale levensloop

Inhoudsopgave

• Inleiding
• De medische wereld verkiest ‘evidence based medicine’ (EBM) boven ‘evidence based science’ (EBR).
• Waarom die blijvende ‘gebakken-lucht-geneeskunde’?
• Patiënten met ‘aspecifieke’ lage rugpijn hopen op een efficiënte behandeling.
• Deel één! Doordeweeks verhaal van ‘aspecifieke’ lage rugpijn en eerste verouderingsprocessen in discussen
• Deel twee! Doordeweeks verhaal van ‘aspecifieke’ lage rugpijn. De eerste verouderingsprocessen waren de voorlopers van degeneratieve discogene letsels. Waarom zei men u niets?
• Omwille van de neveneffecten van pillen, probeert u acupunctuur en osteopathie.
• Uiteindelijk realiseert u zich dat niets helpt!
• Deel drie! Doordeweeks verhaal van ‘aspecifiek’ lage rugpijn. Verdomme! Mijn discussen zijn versleten!
• Referenties

Inleiding

U ervaart meer en meer rugpijn, voelt een druk in de lage rug, en wordt stijver en minder beweeglijk. U slaapt hierdoor slechter en uiteraard denkt u soelaas te zullen vinden in pillen en spuitjes. Maar niemand kan u verklaren wat er precies gaande is. De enige uitleg die u misschien krijgt, is dat u uw verouderende wervels en discussen dagelijks te veel belast. So what? U kunt toch niet als een viervoeter verder door het leven?

En vergeet alstublieft dat rugpijn altijd te wijten is aan hernia’s. Complete medische nonsens! Mogelijks was ik al die jaren blind, maar helemaal niet doof! Als rugchirurg (een periode van iets meer dan twintig - 20 – jaar) aanhoorde ik slechts dertien maal - 13 -  bijzonder ernstige pijnklachten met duidelijke verlammingen ten gevolge van een discushernia in de lage rug, waarbij dus dringend moest geopereerd moesten (daarover veel meer in latere blogs). Al de overige ‘hernia’s’ waren slechts doodgewone en strikt normale discusuitstulpingen (= ‘bulgings’), die wel de oorzaken van lage rugpijn kunnen zijn maar helemaal niet van verlammingen!

En wees gerust. Ook tussen uw oren gebeurt niets verkeerds dat lage rugpijn zou kunnen veroorzaken! Nergens ter wereld ontmoette ik ooit een collega-met-gedegen-kennis-over-de-wervelkolom die een psychologische of psychiatrische lage rugpijn had gediagnosticeerd en deskundig kon behandelen. Hoe zou hij dit gedaan hebben? Of ’t moet een uitzonderlijke uitzondering geweest zijn.

Mochten artsen en fysiotherapeuten aan universiteiten iets geleerd hebben over hetgeen sinds decennia geschreven wordt over de meest voorkomende aandoening bij de mens, dan hoefden ze ‘aspecifieke’ lage rugpijn niet uit het hoofd van hun patiënten te praten en hoefden ze ‘aspecifieke’ lage rugpijn niet met pijnlijke methodes te behandelen (1). Deze laatste stelling druist trouwens volledig in tegen alle nog geldende wetenschappelijke theorieën over pijndemping die iedere arts wereldwijd werd aangeleerd (2) (cf. Blog ‘Pijndempingsmechanisme’). Maar wonderen zijn de wereld nog niet uit!

 De medische wereld verkiest ‘evidence based medicine’  boven ‘evidence based science’.

Het medische ‘establishment’ heeft de mond vol over ‘evidence based medicine’ (EBM). Maar wanneer het lage rugpijn betreft, zwijgen ze als vermoord. EBM betekent nochtans het gewetensvol en oordeelkundig gebruik maken van bestaande ‘evidentie’ (bewijs) om aan patiënten – en dus ook over lage rugpijn – tekst en uitleg te geven over hetgeen reeds lange tijd gekend is (3). Er bestaan zelfs professoren in ‘Evidence-Based Medicine’ (4).

Waarom dan die blijvende ‘gebakken-lucht-geneeskunde’?

Ook wanneer research aantoont dat de onderliggende oorzaken – die voor de meeste artsen raadselachtig blijven – ‘evident’ zijn, baseren slechts 15-20 % van de conventioneel medisch geschoolde artsen hun beslissing op EBM (3, 5). Bijzonder veel collega’s blijven dan doorgaans steunen op hun lang geleden aangeleerde maar voorbijgestreefde kennis en/of op sinds lang bestaande maar nooit bewezen tradities. Sommigen baseren zich zelf op hun eigen ‘ervaring’ en niet-geteste mirakels.

Iedere arts kan dus zijn eigen EBM-expert zijn.

De toegepaste behandelingsmethodes (voor lage rugpijn) worden gedicteerd door farmaceutische firma’s en zijn uiteraard gebaseerd op ‘studies’. Ik noem dat eveneens ‘gebakken-lucht-geneeskunde’ (4). Artsen en dus ook patiënten worden steeds meer het slachtoffer van het medisch industrieel complex. Is het dan verwonderlijk dat patiënten bij wie ‘aspecifieke’ lage rugpijn werd gediagnosticeerd (6, 7) in toenemende mate ‘unhappy’ worden met dit soort geneeskunde (8)? Als arts en chirurg kon ik in 2003 ook niet op tegen de ‘moderne’ trend, waarbij medici meer en meer herleid worden tot digitale machines die vanachter hun laptop patiënten met lage rugpijn observeren en aan het lijntje houden. Ik verkoos de bewezen kennis opnieuw achterna te gaan en keerde terug naar wetenschap.

Patiënten met ‘aspecifieke’ lage rugpijn hopen op een efficiënte behandeling.

Waar ligt de integriteit in de ‘evidence based medicine’? En voor wie is deze bestemd? Ik ben er nog steeds van overtuigd dat patiënten die ‘aspecifieke’ lage rugpijn ervaren veel meer gediend zouden zijn indien de geneeskundige wetenschap reeds een klinisch doeltreffende behandeling had ontwikkeld. Artsen blijven smeken om antwoorden en organiseren zelfs congressen rond belangrijke thema’s als ‘waarom is het zo moeilijk om bestaande researchgegevens in behandelingen om te zetten?‘ (9). Als student dacht ik steeds dat geneeskunde een wetenschap was. Daarom volgt hieronder een beetje ‘evidence based research’ (EVR) over de evolutie van wervels en discussen in de lage rug tijdens een normale levensloop (Fig. 1).

Fig. 1. Op basis van rechtstreekse autopsie-analyse (= de visu) van 141.234 discussen tussen de 12^de borstwervel en 1^ste sacrale wervel, wordt hieronder en in enkele volgende blogs uitgebreid ingegaan op datgene wat precies ouderdoms- en degeneratieve processen bij de meesten (~ 80-85 %) onder ons veroorzaken. De zeer frequent voorkomende letsels ter hoogte van de kern (= nucleus), vezelring (= annulus) en eindplaten van discussen in de lage rug kunnen door radiologisch onderzoek niet vastgesteld worden. Hopelijk zal men via ‘artificiële intelligentie’ algoritmen ontwikkelen om radiologische beelden efficiënter te interpreteren (10 Couzin-Frankel). Omdat deze letseltjes ook frequent voorkomen bij jongere mensen, zijn o.a. deze eindplaatletsels zeer vermoedelijk de oorzaak van ‘eenvoudige en aspecifieke’ lage rugpijn. Tekst en uitleg over elk van deze figuren leest u hieronder in typisch doordeweekse verhalen van patiënten met ‘aspecifieke’ lage rugpijn. Het verhaal van de zware boekentas is fictie en is trouwens nog nooit bewezen.

Deel één! Doordeweeks verhaal van ‘aspecifieke’ lage rugpijn en eerste verouderingsprocessen in discussen (Fig. 1).

Hebt u nog onvolgroeide discussen met een geleiachtige kern, intacte eindplaten en een stevige annulus (Fig. 1 - X83/478), dan danst en springt u probleemloos rond. Het kan zijn dat men u daarna, meer bepaald na de leeftijd van 20 jaar, toch aanraadt wat ‘meer te bewegen’, ‘meer te oefenen’ en ‘u te laten masseren’ omdat er af en toe wat lage rugpijn optreedt. Men doet deze aanbeveling op basis van lang geleden aangeleerde kennis. Radiografieën bieden geen verklaring, maar uw discussen verloren wel hun geleiachtige kern. Uw discuskernen lijken intussen steeds meer op littekenweefsel en de grens met de vezelring is verdwenen (Fig. 1 - X90/43). Uiteraard leeft, werkt, sport en ontspant u zich om aan uw lieve lusten te voldoen en uw lasten tijdelijk te vergeten. Tenminste, dat hoop ik voor u. Maar niettemin ervaart u steeds vaker relatief kortstondige opstoten van intense lage rugpijn. Niet dat het zo erg is, maar u zou toch echt graag eens te weten komen wat er gaande is en laat uw lage rug beschieten met röntgenstralen. Omdat men behalve een licht verminderde discushoogte en enkele bulgings ‘niets ziet’, wordt u wijsgemaakt dat uw lage rugpijn inderdaad niet zo erg is, maar dat er mogelijks ‘iets is’ in uw brein dat pijn veroorzaakt. Deze uitleg is gebaseerd op sinds lang bestaande maar nooit bewezen mythes. Toch krijgt de geneeskunde ook dát niet uitgelegd. Vandaag (2019) stellen ze zelfs voor om je ‘lage rugpijn met pijn’ te behandelen (1). Het zou zelfs deugd doen! Zoals tennisster John McEnroe destijds, roept u terecht ‘You cannot be serious’ (11)! Persoonlijk behoor ik evenmin tot diegenen die euforisch reageren op pijn.

Deel twee! Doordeweeks verhaal van ‘aspecifieke’ lage rugpijn. De eerste verouderingsprocessen waren de voorlopers van degeneratieve discogene letsels (Fig. 1). Waarom zei men niets?

Bij de koffie meldt u aan vrienden: “Mochten die artsen en kinesitherapeuten eens weten hoeveel rugpijn ik heb en mochten ze iets afweten van lage rugpijn, dan zouden ze me niet zot verklaard hebben”. Maar goede onderzoekers gaan op zoek naar de waarheid. Als ze uw wervelkolom op de middenlijn overlangs konden doorsnijden, dan zou iedereen kunnen zien dat tussen de leeftijd van 30 tot 50-jaar de verschillende structuren in uw discussen niet langer van elkaar te onderscheiden zijn. Hierdoor blijft ook de discusfunctie voor altijd gestoord (Fig. 1 - X90/1063). In het littekenweefsel van de kern en in de vezelring zijn scheuren aanwezig. De eindplaten zijn verkalkt. Men ziet er breuken. Op die plaatsen bemerkt u witte reacties in het omgevend beenweefsel. Het lichaam tracht nu eenmaal zichzelf te genezen, maar gelukkig gebeurt dit zonder pijn! Omdat men nog steeds van oordeel is dat uw lage rugpijn zijn oorsprong vindt in uw brein en mogelijks in uw rugspieren, maakt men van u een periodisch te behandelen rugpatiënt. Uw klachtenpatroon blijft raadselachtig en dus moet u verder ‘onderzocht’ worden. Met andere woorden, de medische kassa moet blijven rinkelen. U moet daarenboven ontstekingswerende pillen slikken, cortisonespuitjes laten toedienen en onmogelijke oefeningen aanleren die u toch nooit zal kunnen volhouden. Dit alles is gebaseerd op ‘ervaring’, waarmee men hoopt dat zich een mirakel zal voltrekken.

Na verloop van tijd bent u stomverbaasd dat er geen jota verandert in het ervaringspatroon van uw regelmatige pijnopstoten in uw lage rug. Het wordt zelfs erger en u kreeg er dankzij de pillen een gratis maagzweer bij! Wat men u ook vertelde over uw lage rugpijn, het was ‘gebakken lucht’.

 Omwille van de neveneffecten van pillen, probeert u acupunctuur en osteopathie.

Omdat de geneeskunde u slechts observeert en aan het lijntje houdt, gaat u eindelijk – op advies van ‘experten rondom u’ – andere wondermiddelen als  acupunctuur en osteopathie uitproberen. Maar u weet uiteraard dat, net zoals pillen en spuitjes, een regelmatige behandeling met deze zogenaamde alternatieve (?) middelen ook slechts een tijdelijk effect zal hebben. U liet zich ook wijsmaken dat acupunctuur en osteopathie geen betere maar ook geen slechtere resultaten zouden geven dan pillen of spuitjes, maar dat u er tenminste geen maagzweer zou aan overhouden. Uiteraard laat u zich ook niet meer verleiden door de no-nonsense attitude van de klassiek geschoolde geneeskundige kaste die blijft beweren dat deze behandelingen gebaseerd zijn op het ‘placebo-effect’. Omdat u alles via internet kunt opzoeken, lezen en begrijpen, weet u dat artsen niet het minste wetenschappelijk argument kunnen voorleggen om hun eigen bijgeloof te staven (12). U las wel dat professoren aan de beroemde universiteit van Harvard in de USA nog steeds kunnen aantonen dat het placebo-effect gebaseerd is op een onvervalst en inmiddels bewezen biologisch effect (13, 14, 15, 16).

En inderdaad, met deze alternatieve behandelingsmethodes (daarover meer in latere blogs) ervaart u wat meer pijnvrije perioden. Toch slaan ze ook niet echt aan.

Uiteindelijk realiseert u zich dat niets helpt!

Inmiddels was u regelmatig werkonbekwaam of hangt u nu af van de ziekenkas of bent u mogelijks ontslagen of bent u, oef, eindelijk op pensioen. Toch blijft die verdomde lage rugpijn sluimerend aanwezig of in horten en stoten terugkeren. Daarenboven diende men regelmatig in uw maag te kijken. Vanaf nu moet u meer melk en kaas eten en voor de rest van uw leven tabletten slikken om maagzuur te onderdrukken.

Omdat u niet anders kunt, durft u met uw lage rugpijn opnieuw bij een arts aankloppen omdat u ervan overtuigd bent dat er wel degelijk ‘iets’ aan de hand is. U hebt inmiddels ook gelezen dat onderzoekers het reeds wisten in 1949 (17) en zelfs in 1932 (18), maar dat deze kennis in ons land nog steeds niet onderwezen wordt. U gaat de confrontatie met de X- en magnetische stralen opnieuw aan.

De nieuwe onderzoeken tonen een toenemende vernauwing aan van alle discusruimten. Het zou ‘iets’ te maken hebben met slijtage, maar het woord ‘degenereren’ durft men amper uit te spreken. Het is vrij moeilijk om de moleculaire begrippen hierover te begrijpen en uit te leggen. Omdat vanuit farmacologische hoek de mogelijkheden inzake pijnverlichting uitgeput zijn, wordt u voor de keuze gesteld: toch een psychologisch advies, of zelf uw verantwoordelijkheid voor uw genezing opnemen (maar niemand kan u uitleggen hoe u dat efficiënt moet doen), of uw rug laten vastzetten met platen en vijzen, of (waarom ook niet) proberen uw versleten discus te vervangen door een discusprothese.

Deel drie! Doordeweeks verhaal van ‘aspecifieke’ lage rugpijn. Verdomme! Mijn discussen zijn versleten! (Fig. 1)

Niemand van de raadgevers kan u uitleggen hoe uw lage rug er precies uitziet (Fig. 1 - A90/139). De discussen zijn niet alleen bruingekleurd omdat ze het verouderingspigment opstapelden maar ook sterk vernauwd. Daarom puilen ze uit in het ruggenmergkanaal. Het heeft dus niets met hernia’s te maken zoals men u had wijsgemaakt. U bent inmiddels de 50 voorbij. In alle discusonderdelen (kern, vezelring en eindplaten) zijn scheuren waarneembaar. Het beenweefsel van wervels ziet er nog stevig uit. Uiteraard bent u zo verstandig geweest u niet te laten opereren, maar opteerde u er wel voor om in de pijnkliniek een ‘pijnpomp’ te laten inplanten. De pijnpompindustrie berust trouwens op een bepaalde theorie en iedere arts kon u dat probleemloos uitleggen (2). Omdat het plots te mooi is om waar te zijn, zoekt u tekst en uitleg via internet en YouTube (19). Het is zodanig ingewikkeld dat u het allemaal gelooft. Maar de daaropvolgende tien jaar verandert ‘die magische theorie’ ook helemaal niets aan uw lage rug.

U laat zich opnieuw virtueel overlangs doormidden snijden en bemerkt dat uw wervelzuil er, ondanks alle behandelingstrucs van de voorbije jaren, niet beter op geworden is (Fig. 1 - X89/859). Omdat u geloofde en hoopte ooit beter te worden, ontstond er wel een groot gat in uw portemonnee. U bemerkt dat zich ter hoogte van de L3-L4-discus dezelfde fenomenen hebben voorgedaan. Ter hoogte van L5-S1 is het kraakbeen volledig weggevreten met duidelijke ontstekingsreacties in het omgevend beenweefsel. In de wervels ziet u zones waar het beenweefsel veranderde in vetweefsel. Het osteoporosetijdperk is aangebroken. En nu?

De medische logica begint door te sijpelen. Men zegt u dat het beter is ‘ermee te leren leven’.

U wordt ouder en bent de 70 voorbij. Een nieuwe virtuele analyse (Fig. 1 - X90/1435) toont dat zowat alle structuren, discussen en wervels, ernstig versleten zijn. De discussen vertonen volledige disruptie, de wervels zijn in een vergevorderde staat van osteoporose en zelfs uw rugspieren tonen de klassiek gekende tekenen van ouderdomsverzwakking (= sarcopenie) (cf. Blog ‘Aanhoudende spierpijn in de lage rug verbergt iets anders').

Aangezien het nu tot u doordringt dat de geneeskunde u als ‘aspecifieke’ lage rugpijnpatiënt over-behandeld heeft (hoewel ze eigenlijk nog nooit iemand hiervan kon genezen), beseft u voortaan dat slechts de wetenschap vooruitgaat, maar niet de geneeskunde! De geneeskundige gloriejaren met de ontwikkeling van vaccinaties en antibiotica liggen ver achter ons. De geneeskunde heeft niet de minste interesse in de discus en in u als lagerugpijnpatiënt (cf. Blog ‘Discusproblemen? Wie heeft daar nu interesse voor?).

In de volgende blogs wordt aan de hand van tekst en illustraties uitgelegd hoe de natuur ons in haar greep houdt tijdens de verouderings- en degeneratieve processen van discussen in de lage rug. Voorlopig is het nog steeds onomkeerbaar!

Referenties

1. Malfliet A, ‘Pijn bestrijden? Doe jezelf pijn’, De Standaard, Dinsdag 11 juni 2019

2. Melzack R, Wall PD, ‘Pain mechanisms. A new theory’, Science, 1965, 150:971

3. Pfeffer J, Sutton RI, ‘Evidence-based management (EBM)’, Harvard Business Review, 2006, January:63-74

4. Lane R, ‘Paul Glasziou: Surfing the wave of evidence-based medicine’, Lancet, 2014, 383:209

5. Chapman G, Talbot N, McCartney D et al., ‘Evidence based medicine. Older, but no better educated?’, Lancet, 2013, 382:1484

6. Hartvigsen J, Hancock MJ, Kongsted A et al., 'What low back pain is and why we need to pay attention’, Lancet, 2018, 391:2356

7. Foster NE, Anema JR, Cherkin D et al., ‘Prevention and treatment of low back pain. Evidence, challenges, and promising directions’, Lancet, 2018, 391:2369

8. Deborah Lupton, ‘Medicine as culture. Illness, Disease and the Body. Third edition’, Sage Publications Ltd, London 2012

9. Middleton J, ‘Research into practice. Why is it so difficult to get a GRIP? A discussion paper’, Lancet, 2013, doi.org/10.1016/S0140-6736(13)62444-7

10. Couzin-Frankel J, ‘Medicine contends with how to use artificial intelligence. Barrier include lack of reproducibility across hospitals and populations’ Science, 2019, 364:1119

11. John McEnroe, ‘You Cannot Be serious’ ISBN 0-425-19008-0

12. Finniss DG, Kaptchuk TJ, Miller F et al., ‘Biological, clinical, and ethical advances of placebo effects’, Lancet, 2010, 375:686

13. Hall KT, Lembo AJ, Kirsch I et al., ‘Catechol-O-methyltransferase val158met polymorphism predicts placebo effect in irritable bowel syndrome’, PloS One, 2012, 7:e48135

14. Hall KT, Kaptchuk TJ, ‘Genetic biomarkers of placebo response. What could it mean for future trial design?’, Clinical Investigation, 2013, 3:311

15. Servick K, ‘Outsmarting the placebo effect. Can a genetic test to predict a person’s level of placebo response help new drugs win approval?’, Science, 2014, 345:1446

16. Hall KT, Loscalzo J, Kaptchuk TJ, ‘Genetics and the placebo effect. The placebome’, Mol Med, 2015, 21:285

17. Friberg S, Hirsch C, ‘Anatomical and clinical studies on lumbar disc degeneration’, Acta  Orthop Scand, 1949, 19:222

18. Schmorl G, Junghans H, ‘Die gesunde und kranke Wirbelsäule im Röntgenbild und klinik‘, Georg Thieme, Leipzig, 1932

19. YouTube, ‘Pain Gating Theory’

* Guy Declerck, MD

. 1964, Grieks-Latijnse Humaniora

. 1978, Dokter in de Genees-,Heel-, en Verloskunde (KUL)

. 1983, Medische Specialist in de Orthopedie (KUL & Exeter, UK)

. 1988, Postgraduate Orthopedic Surgery (Plymouth & Liverpool, UK)

. 1989, Spinal Fellow in Adult Spinal Surgery (Perth, Australia)

. 1989, Research Fellow in Spinal Injuries & Rehabilitation (Perth, Australia)

. 1989, Neuromuscular Foundation of Western Australia Postgraduate Studentship

. 1992, Spinaal Orthopedisch Chirurg (Vlaanderen en buitenland)

. 1992, Medical Doctor National Belgian Judo Team

. 1993, European Spine Research Fellowship ‘Bionic Walking’ (Stoke-on-Trent, UK)

. 1994, Worldwide Encyclopaedia Invited Surgeon and SAFIR Spinal Travel Fellowship

. 2003, Rugchirurg-op-rust in Vlaanderen

. 2003-2006, Sabbatical

. 2007-2014, International Spinal Research, Spinal Scientific Advisory Consultant & Instructor

. 2007-now, Consultant Research & Development Innovative & Restorative Spinal Technologies

. 2007-now, Spinal Lecturing & Writing, Surgical Education (www.guy-declerck.com en www.hhp.be/nl/blog)

. 2012-now: President International Association Andullation Therapy (www.iaat.eu/Science)